เสาวรส หรือ กะทกรก มีลักษณะคล้ายกันกับต้นตำลึงเพราะมีการเจริญเติบโตแบบไม้เถาเลื้อย มีหนามขนาดเล็กขึ้นตามเถา มีขนขึ้นอยู่เต็มไปหมดทุกส่วน ใบเป็นแบบใบเดี่ยว คล้ายรูปหัวใจ ใบมนเป็น 3 แฉก มีปลายแหลม ดอกของกะทกรกมีสีขาว ส่วนบริเวณด้านในที่เป็นเกสรจะมีสีม่วง ดอกจะออกในช่วงเดือนสิงหาคมจนถึงเดือนกันยายน ผลของกะทกรกจะมีลักษณะกลมขนาดเท่านิ้วหัวแม่มือ ผลถูกหุ้มด้วยเยื่อบางๆ ผลอ่อนจะมีสีเขียว เมื่อเป็นผลแก่จะมีสีเหลืองส้ม มีเมล็ดอยู่ข้างใน มีเนื้อหุ้มเมล็ดอยู่ รสชาติออกหวานเฝื่อนๆ
สรรพคุณของเสาวรส
- เปลือกใช้เป็นยาชูกำลัง (เปลือก)
- เนื้อไม้ใช้เป็นยาควบคุมธาตุในร่างกาย (เนื้อไม้) ส่วนเถาใช้เป็นยาธาตุ (เถา)
- รากสดหรือรากตากแห้งใช้ชงกับน้ำดื่มเป็นชา จะช่วยทำให้สดชื่น (ราก)
- ผลดิบมีรสเมาเบื่อ ส่วนผลสุกมีรสหวานเย็น ช่วยบำรุงปอด (ผล)
- ทั้งต้นมีสรรพคุณเป็นยาบำรุงหัวใจ (ทั้งต้น)
- ช่วยถอนพิษเบื่อเมาทุกชนิด (เนื้อไม้)
- ช่วยแก้ความดันโลหิตสูง (ราก)
- แพทย์ชาวเวียดนามใช้ใบเป็นสงบระงับ ระงับความเครียดและความวิตกกังวล ด้วยการใช้ใบแห้งประมาณ 10-15 กรัม (ต่อวัน) นำมาต้มกับน้ำกิน (ใบ)
- ช่วยแก้อาการปวดศีรษะ ด้วยการใช้ใบนำมาตำใช้พอกหรือประคบที่ศีรษะ (ใบ)
- รากใช้ต้มกับน้ำดื่มเป็นยาแก้ไข้ แก้ไข้จับสั่น (ราก)
- ใบใช้ตำพอกศีรษะ ช่วยแก้อาการหวัด คัดจมูก (ใบ)ช่วยแก้อาการไอ (ใบ, ดอก, ต้น, ทั้งต้น)
- ช่วยขับเสมหะ (ใบ, ต้น, ทั้งต้น)
- เมล็ดใช้แก้เด็กที่มีอาการท้องอืดเฟ้อ ช่วยทำให้ผายลม ด้วยการนำเมล็ดมาตำให้ละเอียด ใช้ผสมกับน้ำส้มและรมควันให้อุ่น แล้วเอาไปทาท้องเด็ก (เมล็ด)
- ใบนำมาตำให้ละเอียด แล้วคั้นเอาแต่น้ำดื่มเป็นยาเบื่อและยาขับพยาธิ (ใบ)
- ดอก ใบ และทั้งต้นมีรสเบื่อเมา ใช้เป็นยาขับปัสสาวะ (ใบ, ดอก, ต้น, ทั้งต้น)
- เถาและรากสดใช้ต้มเป็นยาแก้ปัสสาวะขุ่นข้น (ราก)
- ช่วยแก้กามโรค (ราก)
- ช่วยรักษาบาดแผล (เนื้อไม้, ใบ, ผล) และเถาใช้เป็นยาพอกรักษาแผล (เถา)
- ใบใช้ตำพอกฆ่าเชื้อบาดแผล (ใบ)
- เปลือกใช้ตำเคี่ยวกับน้ำมะพร้าว ช่วยแก้ไฟไหม้น้ำร้อนลวก (เปลือก)
- เปลือกช่วยทำให้แผลเน่าเปื่อยแห้ง (เปลือก)
- ใบสดนำมาตำให้ละเอียดผสมกับน้ำพอสมควร นำมาทาวันละ 3-4 ครั้ง เพื่อใช้รักษาโรคผิวหนัง แก้อาการคัน แก้หิด แก้หืด (ใบ)
- ช่วยแก้อาการปวด (ผล)
- ช่วยแก้อาการบวม (ใบ, ต้น, ทั้งต้น)แก้อาการบวมที่ไม่รู้สาเหตุ (ทั้งต้น)
- ช่วยแก้อาการเหน็บชา โดยนำมาสับตากแดด แล้วนำมาต้มกิน (ไม่ระบุส่วนที่ใช้)
- ใบนำมาตำให้ละเอียดคั้นเอาแต่น้ำใช้พอกรักษาสิว (ใบ)
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น